Kereste
Kereste
Kereste, inşaat sektöründe, marangozlukta kullanılmak için kesilip biçildikten sonra işlemeye hazır bir şekilde bekletilen ağaçlara verilen isimdir. Kerestelerin üretim yerleri ormanlardır, bu yüzden insanoğlunun hayatında orman önemli ve büyük bir yer kaplamaktadır. Örneğin ağaçların tepesine ev yapılabildiği gibi ağaçlardan da evler yapılabilmektedir. Bu nedenle ağaçlar bina yapımında önemli bir yer kaplamaktadır. Ağaçlar yalnızca insanların konforları için işlenmemiştir. Aynı zamanda vahşi hayvanlardan korunabilmek için de ihtiyaç duyulmuştur. Kısaca, kerestelerin ham maddesi ağaçtır, ağaçlara olan önem ve ihtiyaç bir gün değil her geçen gün artarak önem kazanmıştır.
Son zamanlarda teknolojinin gelişmesi ile birlikte beton ve demir ağaçların yerini almaya çalışsa da hiçbir zaman kerestenin inşaat sürecindeki yeri ve ihtiyacı değişmemiştir. Günümüzde hala daha ahşap evlerin yapılmasının yanı sıra, kapı, döşeme, iskele, pencere ve kasa gibi ihtiyaçlarında kerestelerden yapıldığını görmekteyiz. Ağaçtan yapılabilecek yapıların sayılarının çok fazla olduğunu düşünürsek insan hayatı boyunca ağaç ve ağaç ürünlerine ihtiyaç olacaktır.
Kerestelerde kendi içlerinde 2’ye ayrılmaktadır. Bunlar ise şu şekilde sınıflandırılabilir;
Sert Kereste
Sert keresteler, genellikle ılıman iklime sahip olan ağaçların kesilip biçilmesi ile meydana gelmektedir. Örneğin, ceviz, huş ağacı, karaağaç, meşe, akçaağaç, ıhlamur ve dişbudak sert kerestelere örnek olarak gösterebiliriz. Tropikal ve yüksek yağış alan gölgelerdeki ağaçların kesilmesi ile sert elde edilir. Bu keresteler kullanılarak müzik aletleri ve iç dekorasyonlar oluşturulmaktadır. Sert kereste ile yapılacak olan çalışmalar ince işçilik gerektirmektedir. Böylelikle ortaya oldukça güzel eserler çıkabilmektedir. Nedeni ise diğer ağaçlara göre daha az kıymıklı olmasından kaynaklanır. Bu sayede şekil vermek, eğip bükmek daha kolay olacaktır.
Yumuşak Kereste
Yumuşak keresteler ise kozalaklı ağaçların kesilip biçilmesi ile elde edilmektedir. Bu ağaçların en büyük özelliği ise yazın ve kışın yaprak dökmüyor olmalarıdır. Gövdelerinde bulunan kıvrımlar sayesinde de yukarı doğru dümdüz bir şekilde uzayabilmektedirler. Sert kerestelere göre hafif ancak oldukça dayanıklılardır, ancak eğilip bükülmeleri zor olduğundan dolayı dekorasyon veya müzik aleti yapılamamaktadır. Bu tür ağaçlar özellikle inşaatlık kereste olarak tanımlanırlar ve yapı malzemesi olarak kullanılırlar.
Bir kerestenin hazırlanması kesilmiş olan ağacın bulunduğu yere değişiklik gösterebilmektedir. Ağaçlar kesilirken gelişmiş makineler veya keskin baltalar kullanılmaktadır. Ağaçların kesildiği yerde herhangi bir akarsu bulunuyorsa eğer elde edilen tomruklar su gücü kullanılarak istenilen yere kadar ulaştırılabilmektedir. Kerestelerin hazırlık aşamaları bulunmaktadır, bu aşamalar doğrultusunda kesilmeyen ağaçlar büyük sakatlıklar meydana getirebilirler. Kereste hazırlama aşamaları aşağıdaki gibidir;
1. Kesilecek olan ağaçların belirlenmesi,
2. Ağacın hangi tarafa yıkılması isteniyorsa o tarafa 30 – 40 cm’lik çeltik açılması,
3. Böylelikle ağaç kesilirken ne tarafa düşeceği de belirlenmiş olacaktır.
4. Ağaçlar kesildikten sonra üzerinde bulunan dalların elektrikli testere ile kesilmesi,
5. Dallar temizlendikten sonra meydana çıkan gövdenin ölçülüp kütüklere ayrılması,
6. Suyun olmadığı ve havanın soğuk olduğu bölgelerde su dökülerek buzlaştırılması, böylelikle yukarıdan aşağıya kolaylıkla kaydırılabilir,
Bu işlemlerin tümü kış aylarında yapılmaktadır, çünkü kütüklerin aşağı indirilmesi kışın daha rahat olduğundan daha pratik ve uygun fiyatlı olmaktadır. Sudan gönderilen kütükleri işçiler takip ederek kütüklerin herhangi bir yere sapmamalarını sağlamaktadırlar.
Kereste Fabrikaları
Kereste fabrikalarının bulunduğu konumlara baktığımız zaman genellikle göl veya akarsu kenarında olduğu görebilmekteyiz. Suyun getirildiği keresteler su yardımı ile fabrikaya getirilerek, makinalar yardımı ile fabrikaya çekilip işlenmektedir. Eskiden testereler ile kütük haline getirilen ağaçlar, günümüzde büyük makinalar ile şerit halinde kesilmektedirler. Günümüzde kereste sektörüne baktığımız zaman oldukça geliştiğini çok rahat bir şekilde fark edebilmekteyiz.
Kereste fabrikalarının işlemiş olduğu kerestelere baktığımız zaman pürüzsüz bir şekilde kesilip işlendiğini görebilmekteyiz. Bunun nedeni ise kesilen ağaçların planya denilen büyük rende makinalarında pürüzsüz hale gelmesinden kaynaklanmaktadır. Kesilen ağaçlar bu makineler halinde istenilen şekilde yontulabilmektedir. Bütün işlemleri yapılan keresteler yaş ve taze olduklarından dolayı satışa sunulmadan önce 1 – 2 günlüğüne kurutulmaya bırakılmaktadırlar. Kurutulma işlemi, makinalardan çıkan havalar veya özel büyük fırınlar ile yapılmaktadır.