Depreme Dayanıklı Ahşap Yapılar
Depreme Dayanıklı Ahşap Yapılar
Dünya genelinde depremden korunma ve sürdürülebilir çevre yönetimi açısından inşaat malzemelerinin, betonarme ve çelikten ahşaba evrildiğini söylemek mümkün.
Ülkenin önde gelen üniversiteleri de yeni trend ile uyumlu olacak şekilde, lisans ve lisansüstü düzeyde ahşap teknolojileri üzerine eğitim alan mühendisleri yetiştiriliyor.
21. yüzyılda çevreci bir anlayışın hakim olduğunu göz önünde bulundurursak, sürdürülebilir çevre yönetimi açısından inşaat malzemeleri betonarme ve çelikten ahşaba evrildiğini de net bir şekilde görebiliriz. Bütün dünyada bu dönüşüm yaşanıyor. Betonarme çok sürdürülebilir bir teknoloji değil ve tüm önlemlere rağmen oldukça kirli bir sanayi.
Depremde hafif binalar daha az etkileniyor
Binalara etki eden deprem kuvvetlerinin binanın ağırlığı ile ilişkili olduğunu, Newton prensibine göre yapının kütlesi azaldıkça teorik olarak binayı etkileyen deprem kuvvetinin ve yıkılma olasılıklarının da azaldığını belirtelim ve bu doğrultuda, binanın hafif ve dayanıklı olmasının, ahşap yapılarla mümkündür.
Ahşap yapılar, betondan en az 5 kat daha hafif, hafifledikçe kesitler de küçülüp daha hafifliyor. Bu durumda da depremin kuvveti, kabaca 5 kat daha az ahşap binalara etki eder. Ahşap binaların dayanıklılığı ise betonarme binalar ile boy ölçüşür.
ABD’de ve Kanada’daki binaların yüzde 95’inin ahşap olduğunun altını çizelim, hatta Kanada’da bir bina yapılacaksa öncelikle ahşap olmasını zorunlu kılan bir yasa bile bulunuyor.
“Kanada’da 8-10 katlı binaları ahşaptan yapıyorlar. İngiltere’de ise 80 katlı 300 metre yüksekliğinde Oakwood Ahşap gökdeleni tasarlanıyor. ABD Chicago’da, River Beech projesi kapsamında bir başka 80 katlı yapı ve Japonya’da da 70 katlı 350 metre yüksekliğinde ahşap yapılar planlanıyor. Geniş açıklıklı havaalanı, stadyum, hangar benzeri yapılar, CLT ve Glulam teknolojileri ile daha etkili binalar inşa edilebiliyor. Fakat Türkiye’de ahşap yapılar oranı yaklaşık yüzde 2 dolayında.”
Ahşap binaların yangınlarda risk taşıdığı yönünde yanlış bir kanaatin de bulunuyor. Ahşap yangına çelik binalardan daha dayanıklıdır. Özellikle yangın büyük kesitlerde başlarsa kesitte çok yavaş ilerler. Ama çelik yapılar, yangın başladığında hızla ısıyı tüm kesite çok hızlı ilettiğinden çelik yumuşayacak ve göçecektir.
“Ahşap yapılara ağırlık vermeli”
Yeni mühendisler, bir özelliği de çevreci bir malzeme olan ahşap teknolojileri üzerine eğitim alarak mezun oluyor. Çünkü beton üretirken çimento fabrikaları karbondioksit salınımı yüksek oranda çıkıyor ve fosil yakıtlar çok tüketiliyor. Ayrıca hafriyatın doğadan yok olması için yıllar geçmesi gerekiyor. Oysa ahşap üretimi çevre yönetimi açısından temiz bir sanayi. Ahşabı dönüştürüp kağıt bile üretebilirsiniz, dönüştürüp yeniden yapabilirsiniz. Üretimi ağaçlar havadan karbondioksit alarak güneş enerjisi ile yapıyorlar, negatif karbon ayak izi vardır.
Günümüzde ahşap sanayi için canlı ve genç ağaçları değil yaşlanmış, ömrünü tamamlamış ağaçların kesildiğini de göz önünde bulundurursak, orman ürünleri kullanmanın ormanlar için de yararlı olduğunu söylemek mümkündür.
Son olarak kesilen ağaçlardan daha fazlasının dikilmesi, ağaç tarlaları ile ormanların daha fazla ve sağlıklı olacağını ve bizler de Alor Orman Ürünleri olarak, bu konuda üstümüze düşeni yapmaktan ötürü mutlu olduğumuzu belirtelim.